Gluten ve Beslenme
Glutenin ile ilgili doğru bildiğimiz yanlışlarSon zamanlarda adını sıkça duyduğumuz glutenin, beslenmeden çıkarıldığı takdirde kilo vermeye yardımcı olacağını, glutensiz besinlerin daha az kalorili olduğunu düşünürüz. Gluten denilince karbonhidrat grubu olduğu düşünülür, fakat gluten buğday, arpa ve çavdar ürünlerinde bulunan bir proteindir.
Ekmeklerde birçok farklı tür protein vardır. Bu proteinlerden olan glutenin ve gliadin, su ile etkileşime girdiği takdirde gluten adı verilen esnek ve ağsı yapıyı oluşturur. Gluten oldukça faydalı bir maddedir. Glutenli besinlerin lif içeriği yüksek olduğu için hem tokluk hissi verecektir hem de kan şeker seviyenizi dengelemeniz de yardımcı olacaktır.
Glutenli besinler, aynı ürünün glutensizine göre genellikle daha az bir kaloriye sahiptir. Bu yüzden kilo verebilmek adına glutensiz besinleri tüketmek oldukça yanlıştır. Gluten kıvam verici, nem tutucu ve ağsı özelliği ile ekmeklerin mayalanmasında ve kabarmasında rol oynar. Gluten ekmeklerin yanı sıra birçok besinin içinde de bulunmaktadır. Bunlardan bazılarından bahsedecek olursak diş macunları, çikolatalar, kuru yemişler, makarnalar, sakızlar gluten içeren besinlerden yalnızca birkaçıdır.
Peki ya glutenden kimler uzak durmalı? Gluten tüketiminden çölyak hastalığına sahip olan bireylerin uzak durması gerekir. Çölyak hastalığı bağırsaklarda bulunan villusların yapılarının bozulmasını sağlar ve besinlerin emilimini engeller. Çölyak hastalığına sahip bireylerin bağırsaklarında gluten sindirilemediği için hazımsızlık, şişkinlik, karın ağrıları, gaz sancısı, kaşıntı, ciltte dökülme, yanma hatta depresyon gibi sorunları ortaya çıkarabilir. Gluten içeren besinler, çölyak hastalığının dışında dolaylı yoldan D vitamini ve kalsiyum emilimini de azalttığı için osteoporoz görülme riskini arttırır.
Çölyak hastalığı nasıl teşhis edilir ve çölyak hastalığında nasıl beslenilir? Çölyak hastalığı, rezonans, homeopati veya alerji testleri ile ortaya çıkmaz. Çölyak hastalığı bireyin gluten içeren besinleri tükettiği zaman ile tüketmediği zamanda ki kan değer bulgularını karşılaştırılmasıyla veya ince bağırsaktan alınan bir parça örneği ile ortaya çıkar. Çölyak hastalığından korunmak için ise et ve et ürünleri, süt ve süt ürünleri, kurubaklagiller, pirinç ,mısır, patates, meyve ve sebzeler gibi besinleri tüketerek ve aldığımız ürünlerin etiketlerini okuyup, glutensizini alarak beslenmemize devam etmeliyiz.
